Layers of Fear – RECENZJA i porównanie wersji 2016 i 2023

Gry z gatunku horroru psychologicznego od dawna fascynują graczy swoją zdolnością do eksplorowania najciemniejszych zakamarków ludzkiego umysłu. „Layers of Fear” z 2016 roku oraz jego reinterpretacja z 2023 roku to tytuły, które podjęły się tego wyzwania, oferując unikalne doświadczenia oparte na sztuce, szaleństwie i obsesji. W niniejszej recenzji dokonam analizy obu wersji, zwracając uwagę na ich mocne i słabe strony, a także porównam je ze sobą, abyśmy mogli zrozumieć po co powstał remake i co oferuje w stosunku do pierwowzoru. No i oczywiście to dobry moment na przypomnienie głośnego tytułu od Bloober Team przed zapowiedzianą premierą Cronos: The New Dawn. 

„Layers of Fear” (2016) – Pierwsze kroki w labiryncie (umysłu) artysty

Fabuła i narracja

Wydana w 2016 roku przez polskie studio Bloober Team, pierwsza część „Layers of Fear” wprowadza gracza w mroczny świat malarza, który próbuje ukończyć swoje najnowsze dzieło, a wszelkie informacje sugerują, że będzie to jego opus magnum. Protagonista jest udręczony przez własne demony, a jego psychika stopniowo ulega degradacji. Gra przedstawia jego upadek poprzez eksplorację ogromnej, wiktoriańskiej rezydencji, która staje się metaforą jego umysłu.

Narracja jest prowadzona w sposób nielinearny, a gracz odkrywa fragmenty przeszłości poprzez znalezione notatki, listy i przedmioty. Historia jest pełna symboliki i wymaga od gracza interpretacji zdarzeń, co dodaje głębi i angażuje w odkrywanie prawdy o bohaterze.

Mechanika gry i rozgrywka

Gra opiera się głównie na eksploracji i interakcji z otoczeniem. Gracz porusza się po rezydencji, odkrywając kolejne pomieszczenia, które często zmieniają się w nielogiczny sposób. Efekty wizualne, takie jak znikające drzwi, zmieniające się korytarze czy pojawiające się znikąd przedmioty, potęgują uczucie dezorientacji.

Mechanika interakcji jest dość prosta – otwieranie drzwi, szuflad, zbieranie przedmiotów i rozwiązywanie prostych zagadek. Mimo, że niektóre z nich mogą być nieco frustrujące, zwłaszcza gdy wymagają znalezienia małych, trudno dostrzegalnych obiektów w ciemnych pomieszczeniach, to szperanie po ogromnej, nawiedzonej posiadłości jest nader intrygujące.

Atmosfera i elementy horroru

„Layers of Fear” z 2016 roku skupia się na budowaniu atmosfery grozy poprzez wykorzystanie klasycznych elementów horroru. Często spotykamy tu przewidywalne straszaki, takie jak nagłe hałasy, krzyki, creepy lalki czy krwawe napisy na ścianach. Choć początkowo mogą one wywołać dreszcz emocji, z czasem stają się powtarzalne.

Gra wykorzystuje także motyw niestabilnej rzeczywistości, gdzie otoczenie ciągle się zmienia. To tworzy uczucie niepewności i napięcia, jednak brak subtelności w budowaniu grozy sprawia, że gracz szybko przyzwyczaja się do tych sztuczek.

Grafika i udźwiękowienie

Oprawa graficzna w wersji z 2016 roku jest solidna, choć nie rewolucyjna. Styl artystyczny jest mroczny i przygnębiający, co dobrze komponuje się z tematyką gry. Modele postaci i przedmiotów są szczegółowe, a efekty wizualne, takie jak deformacje otoczenia, są wykonane ze smakiem. Grając pierwszy raz 6 lat temu, tytuł zrobił na mnie niesamowite wrażenie, a ogrywanie tej produkcji na słuchawkach w nocy pozwala na prawdziwą immersję.

Udźwiękowienie odgrywa kluczową rolę w budowaniu atmosfery. Dźwięki otoczenia, takie jak skrzypienie podłóg, szepty czy odgłosy niewidocznych postaci, potęgują uczucie niepokoju. Muzyka jest oszczędna, ale efektywna, podkreślając kluczowe momenty w grze.

Odbiór i krytyka

Pierwsza część „Layers of Fear” spotkała się z mieszanymi opiniami. Chwalono ją za oryginalne podejście do tematu szaleństwa i wykorzystanie sztuki jako narzędzia narracyjnego. Krytykowano natomiast za powtarzalność straszaków, brak głębszej interakcji i niewykorzystany potencjał fabularny.
Mi natomiast jako fanowi filmów interaktywnych gra bardzo przypadła do gustu, szczególnie obcowanie ze sztuką, w bardzo “namacalny” sposób.

„Layers of Fear” (2023) – Nowe spojrzenie na mroki twórczej opsesji

Fabuła i rozszerzenie historii

Wersja z 2023 roku to nie tylko remake, ale także rozszerzenie oryginalnej historii. Gra wprowadza nową postać – Pisarkę, której losy splatają się z historiami malarza, aktora i muzyka. Dzięki temu narracja staje się bardziej złożona i wielowymiarowa.

Nowe wątki fabularne pozwalają na głębsze zrozumienie motywacji bohaterów. Historia eksploruje tematy obsesji, poświęcenia dla sztuki, a także wpływu twórczości na relacje międzyludzkie. Dodane elementy narracyjne wprowadzają świeże spojrzenie na część, znanych już wydarzeń, co z pewnością docenią zarówno nowi gracze, jak i fani oryginału. Tym razem mamy aż 4 historie, które łączą zarówno kontynuacje gry z 2016 jak i DLC, a ponadto dodają lore pisarki, która łączy wszystkie wątki podczas jej pobytu w latarni morskiej.

Mechanika gry i nowe elementy

Wersja z 2023 roku wprowadza znaczące usprawnienia w mechanice gry. Dodano nowe elementy interakcji, takie jak poręczna latarka czy motyw latarnii, które nie tylko służą do oświetlania drogi, ale także do interakcji z otoczeniem i przeciwnikami. Gracz może teraz aktywnie bronić się przed niektórymi zagrożeniami, co dodaje dynamiki i urozmaica rozgrywkę.

Interfejs został uproszczony, co eliminuje zbędne elementy i skupia uwagę na kluczowych aspektach gry. Zagadki są lepiej zaprojektowane, oferując większe wyzwanie intelektualne i satysfakcję z ich rozwiązania, a każda historia ma dwa zakończenia w zależności od naszych interakcji z otoczeniem i wyborów fabularnych.

Oprawa graficzna i technologiczna ewolucja

Najbardziej zauważalną zmianą jest oprawa graficzna. Gra została zbudowana od podstaw na silniku Unreal Engine 5, co przekłada się na niesamowity realizm i szczegółowość. Zaawansowane efekty oświetlenia, cieniowania i tekstur tworzą niezwykle immersyjny świat.

Technologie takie jak ray tracing, HDR i rozdzielczość 4K sprawiają, że gra wygląda oszałamiająco. Każdy element otoczenia jest dopracowany, a efekty wizualne, takie jak zmieniające się otoczenie czy deformacje przestrzeni, są jeszcze bardziej imponujące.

Atmosfera i elementy horroru w nowym wydaniu

Nowa wersja gry kładzie większy nacisk na budowanie napięcia i atmosfery grozy w sposób subtelniejszy i bardziej przemyślany. Straszaki są mniej przewidywalne, a gra częściej polega na tworzeniu uczucia niepokoju poprzez dźwięki, światło i psychologiczne sztuczki.

Dodano nowe sekwencje, które zaskakują gracza i wykraczają poza klasyczne tropy horroru. Interakcja z przeciwnikami jest bardziej dynamiczna, a możliwość obrony dodaje dodatkowy wymiar do rozgrywki.
Zabawa jest przede wszystkim dłuższa i barwniejsza, bo rozdziały i zmiany środowiska w poszczególnych aktach są drastyczne, od czerwonych piwnic posiadłości malarza po białe kajuty aktora. W stosunku do pierwowzoru, gra wydłużyła się ponad trzykrotnie i aby poznać zakończenie wszystkich aktów potrzeba około 9-10h, a przejście gry w 100% wymaga minimum 15h pełnego skupienia.

Niestety w moim przypadku po około 6h gra zaczęła delikatnie nużyć, gdyż wiele zadań polega na znalezieniu konkretnych przedmiotów, odniesienie ich na swoje miejsce i uruchomienie konkretnej sekwencji. Z tego względu aby przejść kolejne korytarze w poszukiwaniu klucza/piły/noża przestajemy zwracać uwagę na nowe straszaki, zmiany otoczenia czy trzaskające drzwi, które na samym początku budowały fenomenalny klimat.

Udźwiękowienie i muzyka

Ścieżka dźwiękowa została skomponowana przez cenionego kompozytora Arka Reikowskiego, co przekłada się na wysoką jakość muzyki w grze. Dźwięki otoczenia są bardziej zróżnicowane i realistyczne, co potęguje immersję.

Voice acting jest na wyższym poziomie, a postacie są lepiej wyrażone poprzez dialogi i monologi wewnętrzne. To wszystko sprawia, że fabuła jest bardziej angażująca. Nawet wersja polskojęzyczna jest bardzo dobrze zagrana i nie ukrywam, że większość gry słuchałem rodzimych dialogów, a bawiłem się przy tym bardzo dobrze.

Nowa zawartość i dodatki

Gra zawiera wszystkie poprzednie dodatki, takie jak „Dziedzictwo” i „Ostatnia nuta”, ale wprowadza także nowe rozszerzenia, takie jak „Ostatni prolog” i rozdział w latarni. Nowe historie pozwalają na głębsze zrozumienie świata gry i motywacji postaci.

Dodanie nowych perspektyw, takich jak historia żony malarza czy pisarki, która łączy wszystkie wątki, sprawia, że gra staje się bardziej kompleksowa i satysfakcjonująca.

Porównanie obu wersji – Ewolucja czy rewolucja?

Fabuła i narracja

Oryginalna gra z 2016 roku skupiała się głównie na pojedynczej historii malarza, oferując nielinearną narrację i wymagając od gracza interpretacji zdarzeń. Wersja z 2023 roku rozszerza tę historię, wprowadzając nowe postacie i splatając ich losy w jedną spójną opowieść.

Nowa gra oferuje głębszą eksplorację tematów takich jak obsesja, szaleństwo, poświęcenie dla sztuki i wpływ twórczości na bliskich. Narracja jest bardziej dojrzała i złożona, co pozwala na większe zaangażowanie emocjonalne gracza.

Mechanika gry

Podczas gdy wersja z 2016 roku oferowała prostą mechanikę skupioną na eksploracji i interakcji z otoczeniem, edycja z 2023 roku wprowadza nowe elementy, takie jak latarka i możliwość obrony przed przeciwnikami. Zagadki są bardziej przemyślane i oferują większe wyzwanie.
Nowa mechanika dodaje głębi rozgrywce i sprawia, że gra jest mniej liniowa. Gracz ma większą kontrolę nad przebiegiem wydarzeń i może bardziej angażować się w świat gry.

Oprawa graficzna i technologia

Różnica w oprawie graficznej między obiema wersjami jest znacząca. Unreal Engine 5 pozwolił na stworzenie świata o niespotykanej dotąd szczegółowości i realizmie. Efekty oświetlenia, tekstury i modele postaci są na najwyższym poziomie.
O ile wersja z 2016 roku była solidna pod względem graficznym, o tyle edycja z 2023 roku wprowadza standardy znane z najnowszych produkcji AAA, co przekłada się na głębsze zanurzenie w świat gry.

Atmosfera i elementy horroru

W oryginalnej grze straszaki były często przewidywalne i opierały się na klasycznych tropach horroru. Nowa wersja stawia na subtelność i budowanie napięcia w sposób bardziej psychologiczny. Zaskakujące sekwencje, nieprzewidywalne wydarzenia i głębsza eksploracja psychiki postaci sprawiają, że horror jest bardziej efektywny.

Udźwiękowienie i muzyka

Edycja z 2023 roku oferuje lepsze udźwiękowienie, zarówno pod względem muzyki, jak i efektów dźwiękowych. Profesjonalny voice acting i dopracowana ścieżka dźwiękowa potęgują emocje i angażują gracza w fabułę.

Tematyka i główne motywy

Obie gry eksplorują temat szaleństwa artysty i granic poświęcenia dla sztuki. Wersja z 2016 roku skupia się głównie na wewnętrznym upadku malarza, podczas gdy edycja z 2023 roku rozszerza te motywy, wprowadzając historie innych artystów – aktora, muzyka i pisarki.
Nowa gra eksploruje różne aspekty twórczości, takie jak dążenie do perfekcji, wpływ sztuki na relacje rodzinne, a także konsekwencje obsesji i uzależnień. To sprawia, że fabuła jest bogatsza i bardziej wielowymiarowa.

Postacie i ich rozwój

W oryginalnej grze postacie były przedstawione w sposób ograniczony, a ich motywacje często pozostawały niejasne. Wersja z 2023 roku poświęca więcej uwagi rozwojowi postaci, ukazując ich wewnętrzne konflikty, emocje i relacje z innymi.
Dodanie nowych perspektyw, takich jak żona malarza czy pisarka, pozwala na głębsze zrozumienie historii i dodaje jej emocjonalnej głębi.

Interakcja z otoczeniem

Wersja z 2016 roku oferowała ograniczoną interakcję z otoczeniem, co mogło wpływać na immersję. Nowa edycja wprowadza więcej możliwości interakcji, takie jak używanie latarni do odkrywania ukrytych elementów czy obrona przed przeciwnikami.
To sprawia, że gracz czuje się bardziej zaangażowany i ma większy wpływ na przebieg rozgrywki.

Zagadki i wyzwania

Podczas gdy zagadki w oryginalnej grze były często proste i czasami frustrujące, nowa wersja oferuje bardziej przemyślane wyzwania. Zagadki są lepiej zintegrowane z fabułą i wymagają od gracza logicznego myślenia oraz spostrzegawczości.

Długość gier

Jak zaznaczyłem we wcześniejszych akapitach, gra z 2016 roku była dość krótka, co było jednym z głównych zarzutów graczy, gdyż doświadczenie tak immersyjnego świata na 3-4h to niestety dla wielu osób tytuł na jeden wieczór. Edycja z 2023 roku, dzięki dodaniu nowych wątków, postaci i rozszerzeń, oferuje znacznie więcej godzin rozgrywki. Kompleksowe doświadczenie pozwala na głębsze zanurzenie się w świat gry i odkrywanie wszystkich jego tajemnic.

Podsumowanie i ostateczna ocena

„Layers of Fear” (2016) to solidny horror psychologiczny, który wprowadził graczy w mroczny świat szaleństwa artysty. Mimo swoich wad, takich jak przewidywalne straszaki i niewykorzystany potencjał fabularny, gra zyskała uznanie za oryginalne podejście do tematu i ciekawą oprawę wizualną.

„Layers of Fear” (2023) to zdecydowanie bardziej dojrzała i kompleksowa produkcja. Dzięki nowoczesnej technologii, rozszerzonej fabule i ulepszonej mechanice, gra oferuje głębokie i satysfakcjonujące doświadczenie. Nowe wątki, postacie i elementy rozgrywki sprawiają, że jest to pozycja obowiązkowa dla miłośników gatunku.

Porównując obie wersje, widać wyraźnie, że edycja z 2023 roku nie jest jedynie remakiem, ale pełnoprawnym rozwinięciem oryginału. Twórcy nie tylko poprawili niedociągnięcia pierwszej części, ale także wprowadzili nowe elementy, które wzbogacają całość.

„Layers of Fear” z 2023 roku to przykład na to, jak powinno się tworzyć remake. Twórcy nie tylko odświeżyli oprawę graficzną, ale także rozszerzyli i pogłębili fabułę, wprowadzając nowe elementy, które czynią grę bardziej angażującą. Dla nowych graczy jest to idealna okazja do poznania serii w jej najlepszym wydaniu, a dla fanów oryginału – możliwość ponownego zanurzenia się w świecie „Layers of Fear” z nowej perspektywy.

Jeśli jesteś miłośnikiem horrorów psychologicznych, ceniącym głęboką fabułę i immersyjne doświadczenia, „Layers of Fear” z 2023 roku jest grą dla Ciebie. Oferuje ona nie tylko doskonałą oprawę audiowizualną, ale także wielowymiarową historię, która skłania do refleksji nad naturą sztuki, szaleństwa i obsesji.

Seria „Layers of Fear” pokazała, jak można skutecznie połączyć sztukę z horrorem, tworząc unikalne doświadczenie. Wersja z 2023 roku udowadnia, że nawet po kilku latach można tchnąć nowe życie w znaną historię, czyniąc ją jeszcze bardziej aktualną i angażującą.